Το Φεστιβάλ Συνοικισμός αποτελεί ένα νέο ετήσιο θεσμό για την πόλη της Ελευσίνας και ένα από τα βασικά προγράμματα παρακαταθήκης της Ελευσίνας 2021 Πολιτιστικής Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Πρόκειται για ένα διεθνές φεστιβάλ σύγχρονων παραστατικών τεχνών, στο οποίο αποκρυσταλλώνονται η φιλοσοφία, οι κεντρικές αξίες και η μεθοδολογία της Μετάβασης στην Euphoria, της προσπάθειά μας, δηλαδή, να επαναπροσδιορίσουμε τη μορφή και το περιεχόμενο της δημόσιας κουλτούρας σήμερα.
Θεματικά εστιάζει στα φλέγοντα κοινωνικό-πολιτικά φαινόμενα της εποχής, όπως οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές ως βίωμα και μνήμη, η άνοδος του εθνικισμού και του ρατσισμού, ο λαϊκισμός, η απαξίωση του πολιτικού και η έλλειψη ενδιαφέροντος για τα κοινά, η κρίση του έθνους-κράτος και η περατότητα των εθνικών και δι-εθνικών συνόρων, η σχέση μας με τους Άλλους και οι πολλαπλές νοηματοδοτήσεις τόσο της διαφορετικότητας όσο και της κοινότητας.
Το Φεστιβάλ Συνοικισμός επιχειρεί να διαμορφώσει νέες συνθήκες για την καλλιτεχνική δημιουργία συνολικά. Επενδύει σε μακροχρόνιες συνεργασίες με καλλιτέχνες, στη δικτύωση τους με επαγγελματίες και τη συνομιλία τους με τους ανθρώπους της πόλης. Με τον τρόπο αυτό επιχειρούμε να δημιουργήσουμε μέσα από το φεστιβάλ ένα πεδίο καλλιτεχνικής και κοινωνικής δραστηριότητας στο οποίο συναντιούνται οι καλλιτέχνες, το κοινό και επαγγελματίες του πολιτιστικού χώρου. Ο χώρος αυτός δεν συγκροτείται μόνο αλλά διατηρείται και εμπλουτίζεται ουσιαστικά από τις βιωματικές, προσωπικές και επαγγελματικές καταγραφές όλων όσων συμμετέχουν στο φεστιβάλ. Η δικτύωση των συμμετεχόντων, η οποία επεκτείνει τον ορίζοντα της δουλειάς τους, εγγράφεται στον Συνοικισμό, ως φεστιβάλ και ως τόπο, και αλληλεπιδρά διαρκώς με το σύνολο του.
Βασικό μέλημα του Φεστιβάλ Συνοικισμός είναι η ανάδειξη της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας και η ενδυνάμωση αφενός της θέσης του καλλιτέχνη και αφετέρου της λειτουργίας του καλλιτεχνικού έργου στην κοινωνία σήμερα. Προκειμένου να το πετύχει αυτό, το φεστιβάλ εστιάζει σε νέες παραγωγές από Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες, ενώ παράλληλα δίνει ιδιαίτερο βάρος σε δράσεις που ενισχύσουν όλες τις θέσεις του πεδίου της καλλιτεχνικής παραγωγής (τους κριτικούς, τους ανθρώπους που ασχολούνται με την παραγωγή και τους επιμελητές / υπευθύνους καλλιτεχνικού προγραμματισμού), όπως συναντήσεις δικτύωσης και γνωριμίας ξένων επιμελητών με την ελληνική σκηνή, συνεργασίες με διεθνή και ευρωπαϊκά δίκτυα του χώρου και προγράμματα ανάπτυξης ικανοτήτων για τις διαφορετικές ειδικότητες του πεδίου. Επίσης, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ενίσχυση του κύκλου ζωής των καλλιτεχνικών έργων από την έρευνα και τη δημιουργική διαδικασία μέχρι την παρουσίασή του όχι μόνο στο φεστιβάλ, αλλά και σε άλλες διοργανώσεις στη συνέχεια. Τέλος, μέσα από αυτή τη στρατηγική, κύρια επιδίωξη είναι η ουσιαστική εξοικείωση του κοινού με το ιδιαίτερο σύμπαν των καλλιτεχνών που παρουσιάζει το φεστιβάλ.
Σε επίπεδο αισθητικής, το φεστιβάλ επικεντρώνεται σε σύγχρονες μορφές παραστατικών τεχνών, με έμφαση σε έργα βιωματικού χαρακτήρα που σπάνε τα παραδοσιακά όρια δημιουργού και κοινού, όπως το θέατρο ντοκουμέντο, η βιωματική περφόρμανς, η βιωματική εγκατάσταση και οι site και people specific δημιουργίες. Με τα site specific έργα επιλέγουμε μη συμβατικούς χώρους που μετατρέπουν σημεία της καθημερινότητας του Συνοικισμού, όπως είναι τα σπίτια, οι αυλές, τα μαγαζιά, οι δρόμοι και το Δημοτικό Σχολείο σε θεατρικές σκηνές και τόπους καλλιτεχνικής έκφρασης. Την ίδια στιγμή, τα people specific έργα αντανακλούν τις ανθρωπογεωγραφίες της γειτονιάς και αντλούν από τις διαφορετικές κοινότητες που την αποτελούν. ‘Ετσι, τα έργα που δημιουργούνται για το φεστιβάλ σε μεγάλο βαθμό οικοδομούν ένα νέο αφήγημα για την Ελευσίνα, αλλά και την Ελλάδα συνολικότερα, το οποίο στηρίζεται στην αλληλεπίδραση της τέχνης με τη βάση της κοινωνίας σήμερα.
